Zabezpieczenie płodności na przyszłość

Krioprezerwacja i mrożenie dały terapii niepłodności pewną elastyczność. Możliwość zamrożenia zarodków umożliwia wykorzystanie do procedury zapłodnienia pozaustrojowego większej liczby komórek jajowych, co zwiększa szanse na powodzenie zabiegu, a tym samym nie naraża pacjentki na kolejne stymulacje i zabiegi pobrania komórek jajowych. Zarodki, które nie zostały podane do jamy macicy można bezpiecznie zamrozić i podać w przyszłości w czasie zabiegu kriotransferu. Dzięki mrożeniu zarodków stało się również możliwe odroczenie transferu i podanie zarodków do macicy w najkorzystniejszym momencie, gdy poziom hormonów oraz przygotowanie endometrium będą optymalne dla zagnieżdżenia się zarodka.

Krioprezerwacja zarodków to technika stosowna powszechnie, rutynowo od wielu lat. Dzięki niej rodzi się tysiące dzieci rocznie. Mimo, iż może zdarzyć się, że słabszy zarodek nie przeżyje mrożenia, technika ta jest powszechnie uważana za bezpieczną dla zarodków i charakteryzuje się wysoką skutecznością.

Zamrażanie ludzkich plemników jest dobrze opracowaną procedurą, która doprowadziła do narodzin tysięcy dzieci. Zamrażanie plemników jest stosunkowo proste i szybkie.

Szczególnym wskazaniem do zabezpieczenia nasienia na przyszłość jest planowana terapia przeciwnowotworowa. Pacjenci onkologiczni, zwłaszcza pacjenci, u których zdiagnozowano nowotwór jądra, powinni być poinformowani przez lekarza o możliwości zamrożenia nasienia. Bankowanie nasienia może być zaproponowane pacjentowi przewidującemu chemioterapię lub jakąkolwiek inną procedurę, która może zagrozić funkcji jąder i produkcji nasienia.
Zamrożenie plemników partnera umożliwia również wykonanie procedury zapłodnienia pozaustrojowego w sytuacji, gdy próbka nie może zostać pobrana na żądanie lub jeśli jakość próbki jest niska w dniu, w którym dostępne są komórki jajowe. Mrożenie plemników jest więc rozwiązaniem dla pacjentów, którzy mieli wykonaną biopsję jądra lub najądrza w celu pobrania komórek generatywnych. W takich sytuacjach bioptat pobierany jest przed stymulacją pacjentki, a następnie oceniany pod względem obecności plemników. Jeżeli w pobranym materiale znajdują się plemniki jest on zamrożony w celu wykorzystania w planowanej procedurze zapłodnienia pozaustrojowego.

Mrożenie nasienia rutynowo stosowane jest w przypadku dawstwa niepartnerskiego, kiedy krioprezerwacji poddaje się plemniki anonimowego dawcy. Zamrożone nasienie dawcy można wykorzystać w ramach inseminacji domacicznej lub zapłodnienia pozaustrojowego.
W przypadku inseminacji dawcy próbki są poddawane kwarantannie przez 6 miesięcy przed użyciem, minimalizując w ten sposób ryzyko przeniesienia chorób zakaźnych. Innymi słowy, dawca jest badany pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową w momencie pobrania, a zamrożona próbka jest dopuszczana do użytku 6 miesięcy później dopiero po przejściu ponownego badania przesiewowego dawcy.

Zastosowanie mrożonego nasienia do inseminacji, ma ograniczony zakres, ponieważ plemniki w nasieniu o słabych parametrach zwykle gorzej znoszą mrożenie, przez co jakość próbki może ulec pogorszeniu. Z tego względu, niewielką skuteczność ma wykorzystanie do inseminacji mrożonego nasienia w przypadku oligozoospermii lub astenozoospermii. Ewentualnym rozwiązaniem, może być gromadzenie kilku zamrożonych ejakulatów i przeprowadzanie inseminacji z próbkami zbiorczymi. Słabszej jakości nasienie może być jednak wykorzystane w ramach innych technik rozrodu wspomaganego takich jak. Przy leczeniu z wykorzystaniem zapłodnienia pozaustrojowego techniką docytoplazmatycznej iniekcji plemnika, można rozważyć kriokonserwację bardzo złej jakości nasienia, a nawet pojedynczych plemników lub tkanek jąder. Inseminację z mrożonego materiału można z powodzeniem wykonać u pacjentów o prawidłowych parametrach nasienia. Skuteczność zabiegu jest wtedy porównywalna do zabiegów z wykorzystaniem niemrożonego materiału.

Żywotność plemników po rozmrożeniu jest ściśle zależna od jakości nasienia. Słabsze plemniki, mimo najlepszego zabezpieczenia, mogą nie przeżyć procedury mrożenia. Dlatego, jeżeli istnieje możliwość zastosowania nasienia świeżego, taka opcja jest preferowana. O ile sama procedura mrożenia może wpłynąć na ilość żywotnych plemników w próbce, samo przechowywanie zamrożonego materiału może odbywać się bezterminowo, czas przechowywania nie wpływa znacząco na jakość nasienia. Uzyskano ciąże po zastosowaniu plemników przechowywanych w niskich temperaturach przez ponad 10 lat.

Kriokonserwacja ludzkich komórek jajowych to procedura proponowana pacjentkom chcącym zabezpieczyć swą płodność na przyszłość w przypadku chorób nowotworowych, zagrożenia niewydolnością jajników lub innych przypadłości ograniczających produkcję komórek jajowych.

Należy również zaznaczyć, że zamrażanie oocytów omija kwestie etyczne związane z zamrażaniem zarodków i w razie niepowodzenia pierwszego zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego pozwala pacjentce uniknąć kolejnych stymulacji i zabiegów pobrania komórek jajowych. Obecnie prawo w Polsce ogranicza ilość komórek jajowych, które mogą zostać poddane zapłodnieniu. W przypadku gdy w czasie punkcji pozyska się nadwyżkę prawidłowych komórek jajowych Pacjentka może zadecydować o ich zamrożeniu i wykorzystać je w kolejnej procedurze zapłodnienia pozaustrojowego.

Zastosowanie mrożonego nasienia do inseminacji, ma ograniczony zakres, ponieważ plemniki w nasieniu o słabych parametrach zwykle gorzej znoszą mrożenie, przez co jakość próbki może ulec pogorszeniu. Z tego względu, niewielką skuteczność ma wykorzystanie do inseminacji mrożonego nasienia w przypadku oligozoospermii lub astenozoospermii. Ewentualnym rozwiązaniem, może być gromadzenie kilku zamrożonych ejakulatów i przeprowadzanie inseminacji z próbkami zbiorczymi. Słabszej jakości nasienie może być jednak wykorzystane w ramach innych technik rozrodu wspomaganego takich jak ICSI i IMSI. Przy leczeniu z wykorzystaniem zapłodnienia pozaustrojowego techniką docytoplazmatycznej iniekcji plemnika, można rozważyć kriokonserwację bardzo złej jakości nasienia, a nawet pojedynczych plemników lub tkanek jąder. Inseminację z mrożonego materiału można z powodzeniem wykonać u pacjentów o prawidłowych parametrach nasienia. Skuteczność zabiegu jest wtedy porównywalna do zabiegów z wykorzystaniem niemrożonego materiału.