Badanie nasienia Katowice

Zalecamy, aby nasienie oddać na miejscu w klinice. Nasienie oddaje się poprzez masturbację do jałowego pojemnika. W czasie oddania nasienia nie powinno się używać lubrykantów. Do pojemniczka musi trafić cały ejakulat, ma to duże znaczenie dla wiarygodności wyniku. W przypadku, jeżeli pacjentowi nie uda się oddać całego nasienia do pojemniczka, dobrze jest rozważyć przełożenie badania na inny termin. Po oddaniu należy zakręcić pojemnik i odpowiednio go oznaczyć/ podpisać, a następnie przekazać do laboratorium.

Istnieje możliwość oddania nasienia poza kliniką i dowiezienia próbki. W takim przypadku należy jednak pamiętać, że pacjent musi dowieźć materiał do badania osobiście. Aby wyniki były jak najbardziej wiarygodne, po oddaniu nasienia pojemnik należy owinąć w folię aluminiową i trzymać w stabilnej temperaturze, zbliżonej do temperatury ciała. Próbkę należy dostarczyć do kliniki najlepiej w ciągu 30 minut, nie dłużej niż godzinę od oddania.

• Przed badaniem zaleca się zachowanie abstynencji seksualnej (czas od ostatniego wytrysku) od 2 do 5 dni.
• Badanie nie powinno być wykonywane w trakcie i do 8 tygodni po infekcjach przebiegających z podwyższoną temperaturą ciała.
• Przed oddaniem nasienia należy oddać mocz, umyć prącie i ręce ciepłą wodą z mydłem i osuszyć jednorazowym ręcznikiem.

Seminogram (spermiogram) to makroskopowa i mikroskopowa analiza próbki nasienia. Na poziomie makroskopowym analizujemy objętość próbki, jej pH, kolor, lepkość i ogólny wygląd. Na poziomie mikroskopowym badamy koncentrację plemników, ilość plemników w całym ejakulacie, ich ruchliwość, żywotność i budowę (morfologię). Ważne jest również, aby ocenić obecność innych komórek w nasieniu, takich jak leukocyty, komórki nabłonkowe lub komórki prekursorowe.
W niektórych przypadkach wyniki seminogramu muszą być uzupełnione innymi testami, takimi jak HBA, fragmentacja DNA, biochemia nasienia, badania mikrobiologiczne lub badanie profilu hormonalnego mężczyzny.

Zgodnie z zaleceniami WHO wskazane jest powtórzenie analizy próbki nasienia około 2 – 3 miesięcy po pierwszym badaniu. Wynika to z faktu, że próbki nasienia wykazują dużą zmienność wyników, ponieważ spermatogeneza, czyli tworzenie plemników jest związana z czynnikami środowiskowymi. Stres, wysoka gorączka, przyjmowanie niektórych leków lub suplementów lub uraz okolicy narządów płciowych mogą wpłynąć na wyniki. Parametry nasienia zmieniają się nawet w zależności od pory roku.

Podczas MSOME badamy morfologię główki plemników ruchliwych w dużym powiększeniu. Ogromne powiększenie ponad 6000 razy pozwala szczegółowo ocenić wielkość, kształt główki oraz obecność wakuol jądrowych. To właśnie obecność wakuol jądrowych jest powiązana z możliwymi uszkodzeniami w DNA plemnikowym, a zatem z obniżeniem potencjału rozrodczego plemnika.

W badaniu MSOME plemniki klasyfikujemy do 4 grup:

I klasa – plemniki o prawidłowym kształcie główki bez obecności wakuol
II klasa- plemniki o prawidłowym kształcie główki z maksymalnie 2 malutkimi wakuolami
III klasa – plemniki o prawidłowym kształcie główki z więcej niż 2ma malutkimi wakuolami lub 1 dużą wakuolą
IV klasa – plemniki o nieprawidłowym kształcie główki z dużymi wakuolami

Badanie jest pomocne jako rozszerzenie diagnostyki:

• u pacjentów z nieprawidłową morfologią plemników w badaniu rozszerzonym lub z podwyższonym odsetkiem fragmentacji chromatyny plemnikowej
• u mężczyzn w zaawansowanym wieku
• u par po nawracających poronieniach w historii choroby, po niepowodzeniach w poprzednich procedurach IVF oraz nieudanych transferach

Badanie polega na ocenie zdolności wiązania się plemników do kwasu hialuronowego. Dzięki badaniu HBA możemy sprawdzić dojrzałość plemników i ich zdolność do wiązania się z komórką jajową, co jest niezbędnym etapem umożliwiającym zapłodnienie.

Badanie wykrywające immunologiczną przyczynę obniżenia płodności. W teście MAR sprawdzamy obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu. Obecność przeciwciał powoduje osłabienie ruchliwości i żywotności plemników oraz utrudnia dojście plemników do komórki jajowej. Przeciwciała przeciwplemnikowe mogą być obecne w nasieniu nawet przy prawidłowym wyniku spermiogramu.

Test umożliwia ocenę integralności materiału genetycznego plemników. Niezależnie od prawidłowych wyników spermiogramu, plemniki mogą zawierać uszkodzenia w obrębie materiału genetycznego zawartego w główce plemnika. Pofragmentowane DNA plemników może być przyczyną niepłodności, braku rozwoju zarodka lub poronień na wczesnym etapie ciąży.

Do ilościowego określania uszkodzeń DNA stosowana jest cytometria przepływowa. Jest to złożona technika, dzięki której szczegółowo analizuje się wystąpienie pęknięć w łańcuchach DNA. W jednym badaniu analizowane są tysiące plemników (za pomocą cytometrii przepływowej możliwa jest analiza ponad 10 000 komórek w jednym badaniu), uzyskując w ten sposób wiarygodną analizę stanu DNA próbki.

Co to jest fragmentacja DNA?

Funkcją plemników jest przenoszenie DNA od ojca i wprowadzanie go do komórki jajowej w celu utworzenia zarodka. W ten sposób zarodek będzie nosił połowę DNA każdego z rodziców. Jeśli nić DNA zostanie w jakikolwiek sposób uszkodzona, może to być powodem niepłodności, braku rozwoju zarodka lub poronień.

Jeżeli uszkodzenia chromatyny są niewielkie, prawidłowy oocyt, po zapłodnieniu może naprawić pęknięcia DNA plemnikowego. Jednak im większa ilość pęknięć DNA i im więcej plemników dotyczą zaburzenia w integralności chromatyny tym mniejsza szansa na zajście w ciążę. Fragmentacja DNA wiąże się również ze słabą jakością zarodków, niepowodzeniami implantacji zarodków i powtarzającymi się poronieniami.

Zwykle uszkodzenia łańcucha DNA są związane z utleniającymi czynnikami środowiskowymi. Ponadto przyczyną powstawania pęknięć DNA może być zbyt wysoka temperatura, żylaki powrózka nasiennego, palenie tytoniu lub infekcje dróg rodnych. Fragmentacja DNA może również zwiększać się wraz z wiekiem lub w wyniku stosowania niektórych leków i suplementów diety.

Poziom uszkodzeń chromatyny plemnikowej można zmniejszyć dzięki zażywaniu odpowiednich suplementów diety bogatych w przeciwutleniacze. W Fertilita zalecamy przyjmowanie ich przez co najmniej 10 tygodni przed próbą zajścia w ciążę lub cyklem IVF.

Istnieją również metody pozwalające na selekcję plemników pod kątem integralności chromatyny.

Posiew nasienia tlenowy lub beztlenowy to standardowe badanie mikrobiologiczne pozwalające ocenić, czy w nasieniu znajdują się bakterie bądź grzyby. Na podstawie posiewu mikrobiologicznego tworzony jest antybiogram, dzięki któremu można dobrać skuteczne leczenie.

Poza posiewem nasienia lekarz może zlecić wymaz z cewki moczowej w kierunku diagnostyki patogenów wewnątrzkomórkowych zaliczamy do nich Ureaplasma, Chlamydia i Mykoplazma.

W ramach diagnostyki zakażeń w obrębie układu moczowo-płciowego dostępne są również badania wykrywające materiał genetyczny (badania PCR) patogenów takich jak: HSV 1/2, Haemophilus ducreyi, Cytomegalovirus, Lymphogranuloma venereum, Treponema pallidum, Varicella-zoster virus, Trichomonas vaginalis, Mycoplasma hominis, Ureaplasma urealyticum, Ureaplasma parvum, Chlamydia trachomatis, Mycoplasma genitalium, Neisseria gonorrhoeae, HPV (Human Papilloma Virus).

Test pozwala ocenić liczbę ruchliwych plemników mających szansę na dotarcie do komórki jajowej. Badanie to może być uzupełnieniem spermiogramu szczególnie przy przygotowaniach do inseminacji.

Badania biochemiczne nasienie wykonuje się na ścisłe zalecenie lekarza. Wyniki biochemiczne zależą od wielu czynników i z tego powodu nie zawsze mają znaczenie diagnostyczne. Nie są to badania, które standardowo ocenia się w czasie diagnostyki niepłodności.

Alfa- glukozydaza obojętna NAG
Jest to badanie oceniające pracę pęcherzyków nasiennych i najądrzy. Stężenie NAG zależy od koncentracji plemników w nasieniu, objętości nasienia i pH. Stężenie NAG może zmieniać się w zależności od pory roku.

Fruktoza
Fruktoza jest cukrem, który jest głównym źródłem energii dla plemników. Ocena stężenia fruktozy może być pomocna w ocenie pracy pęcherzyków nasiennych

Kwas cytrynowy
Badanie stężenia kwasu cytrynowego w nasieniu może być przydatne w ocenie działania prostaty. Nieprawidłowe wartości stężenia kwasu cytrynowego mogą wpływać na budowę plemników.

Cynk
Cynk jest bardzo ważnym elementem odpowiedzialnym za prawidłowy rozwój męskich komórek rozrodczych. Niski poziom cynku jest istotnym czynnikiem obniżającym jakość nasienia oraz produkcji testosteronu u mężczyzn.